Yatırım Güvencesi Anlaşmaları (YGA)

Yatırım Güvencesi Anlaşmaları (YGA), bir devlet ile yabancı yatırımcılar arasında
imzalanan, yabancı yatırımların korunmasını amaçlayan uluslararası sözleşmelerdir. Bu
anlaşmalar, yabancı yatırımcıların yatırımlarının kamulaştırma, ayrımcılık, savaş ve diğer
siyasi risklere karşı güvence altına alınmasını sağlar.
YGA'ların Amaçları
 Yabancı Yatırımın Teşviki: Ülkeye yabancı sermaye girişini artırmak.
 Yatırımcı Güveninin Artırılması: Yabancı yatırımcıların haklarını güvence altına
alarak yatırım kararlarını olumlu yönde etkilemek.
 Ekonomik Büyüme: Yabancı yatırımların ülke ekonomisine katacağı değer ve
istihdam potansiyeli sayesinde ekonomik büyümeyi desteklemek.
 Uluslararası Ekonomik Entegrasyon: Ülkenin uluslararası ekonomik ilişkilerini
güçlendirmek.
YGA'ların Tipik Hükümleri
 Kamulaştırma ve Tazminat: Yatırımın kamulaştırılması durumunda yatırımcıya
hızlı, etkili ve tam bir tazminat ödenmesi gerektiği.
 Ayrımcılık Yasağı: Yabancı yatırımcılara yerli yatırımcılara uygulanan muameleden
daha kötü bir muamele uygulanmayacağı.
 Transfer Serbestliği: Yatırımların karlarının ve sermayelerin serbestçe transfer
edilmesi hakkı.
 Çift Vergilendirmenin Önlenmesi: Yatırımcıların iki ülkede aynı gelir üzerinden
vergiye tabi tutulmasının önlenmesi.
 Uyuşmazlıkların Çözümü: Yatırımcı ile devlet arasında ortaya çıkabilecek
uyuşmazlıkların nasıl çözüleceği (tahkim, uluslararası mahkemeler vb.).
YGA'ların Önemi
 Yatırımcı Güvenini Artırır: YGA'lar, yabancı yatırımcıların haklarını güvence altına
alarak yatırım kararlarını olumlu yönde etkiler.
 Ekonomik Büyümeye Katkı Sağlar: Yabancı yatırımlar, ülke ekonomisine önemli
katkılar sağlar.
 Uluslararası İlişkileri Güçlendirir: YGA'lar, ülkeler arasındaki ekonomik ilişkileri
güçlendirir ve işbirliğini teşvik eder.
 Hukuki Güvenlik Sağlar: YGA'lar, yabancı yatırımcıların haklarını belirli bir hukuki
çerçeveye oturtarak hukuki güvenlik sağlar.
YGA'larla İlgili Bazı Sorunlar
 Devletlerin Egemenlik Hakları: YGA'lar, devletlerin egemenlik haklarını
sınırlandırabilir.
 Uyuşmazlıkların Çözümü: Uluslararası tahkim mahkemelerinin kararlarının
uygulanması konusunda sorunlar yaşanabilir.
 Denge Sorunu: YGA'lar, yatırımcıların haklarını fazla koruma altına alarak
devletlerin kamu yararını gözetme yetkilerini sınırlandırabilir.

Sonuç
Yatırım Güvencesi Anlaşmaları, hem gelişmekte olan hem de gelişmiş ülkeler için büyük
önem taşımaktadır. Bu anlaşmalar, yabancı yatırımları teşvik ederek ülkelerin ekonomik
büyümelerine katkı sağlar. Ancak, YGA'ların hazırlanması ve uygulanması sırasında,
devletlerin egemenlik hakları ile yabancı yatırımcıların hakları arasındaki dengeyi gözetmek
önemlidir.